Wymowa głosek

Głoska S       

ustna, bezdźwięczna, przedniojęzykowo-zębowa, szczelinowa, twarda

Podczas realizacji tej głoski wargi rozsunięte są jak przy uśmiechu, nie przylegają do zewnętrznej strony siekaczy. Czubek języka znajduje się za dolnymi siekaczami, choć możliwa jest realizacji z czubkiem wzniesionym do zębów górnych, co jest korzystniejsze z punktu widzenia terapii całego szergu głosek przednio-językwo-zębowych. Boki języka są uniesione i przylegają do górnych zębów i dziąseł. Szczelina, przez którą wydostaje się powietrze, tworzy się między przednią częścią grzbietu języka i dziąsłami górnymi. Dalej powietrze przechodzi przez wąską szczelinę między zbliżonymi do siebie siekaczami.

Głoska Z

ustna, dźwięczna, przedniojęzykowo-zębowa, szczelinowa, twarda

Podczas realizacji tej głoski wargi rozsunięte są jak przy uśmiechu, nie przylegają do zewnętrznej strony siekaczy. Czubek języka znajduje się za dolnymi siekaczami, choć możliwa jest realizacji z czubkiem wzniesionym do zębów górnych. Boki języka są uniesione i przylegają do górnych zębów i dziąseł. Szczelina, przez którą wydostaje się powietrze, tworzy się między przednią częścią grzbietu języka i dziąsłami górnymi, trochę większa niż przy głosce s. Więzadła głosowe drgają.

Głoska SZ (š)

ustna, bezdźwięczna, przedniojęzykowo-dziąsłowa, szczelinowa, twarda

Podczas realizacji tej głoski wargi są zaokrąglone, wysunięte do przodu, tak jak przy wymowie u, przybierają kształt „ryjka”. Czubek języka unosi się w kierunku wałka dziąsłowego, tam tworzy się szczelina, która kształtuje charakterystyczne brzmienie głoski. Boki języka dotykają górnych zębów i dziąseł.

Głoska RZ, Ż (ž)      

ustna, dźwięczna, przedniojęzykowo-dziąsłowa, szczelinowa, twarda

Podczas realizacji tej głoski wargi są zaokrąglone, wysunięte do przodu, tak jak przy wymowie u, przybierają kształt „ryjka”. Czubek języka unosi się w kierunku wałka dziąsłowego, tam tworzy się szczelina, która kształtuje charakterystyczne brzmienie głoski. Boki języka dotykają górnych zębów i dziąseł. Czyli wymawiana jest identycznie jak głoska sz, z tym, że wiązadła głosowe drgają.

Głoska c           

ustna, bezdźwięczna, przedniojęzykowo-zębowa, zwarto-szczelinowa, twarda

Podczas realizacji tej głoski wargi rozsunięte są jak przy uśmiechu, zęby zbliżone do siebie.  Czubek języka unosi się do wewnętrznej powierzchni górnych siekaczy lub pogranicza siekaczy i wałka dziąsłowego.  Szybkie zwarcie przechodzi w szczelinę jak podczas wymowy głoski s. brzegi języka dotykają górnych dziąseł i zębów.

Głoska dz (Ʒ)  

ustna, dźwięczna, przedniojęzykowo-zębowa, zwarto-szczelinowa, twarda

Podczas realizacji tej głoski wargi rozsunięte są jak przy uśmiechu, zęby zbliżone do siebie.  Czubek języka unosi się do wewnętrznej powierzchni górnych siekaczy lub pogranicza siekaczy i wałka dziąsłowego.  Szybkie zwarcie przechodzi w szczelinę jak podczas wymowy głoski z. brzegi języka dotykają górnych dziąseł i zębów, wiązadła głosowe drgają.

Głoska CZ (č)           

ustna, bezdźwięczna, przedniojęzykowo-dziąsłowa, zwarto-szczelinowa, twarda

Podczas realizacji tej głoski wargi są zaokrąglone, wysunięte do przodu, tak jak przy wymowie u, przybierają kształt „ryjka”. Czubek języka unosi się w kierunku wałka dziąsłowego, tam tworzy się zwarcie, a następnie szczelina, podobna jak przy sz, która kształtuje charakterystyczne brzmienie głoski. Boki języka dotykają górnych zębów i dziąseł.

Głoska DŻ (ǯ)           

ustna, dźwięczna, przedniojęzykowo-dziąsłowa, zwarto-szczelinowa, twarda

Podczas realizacji tej głoski wargi są zaokrąglone, wysunięte do przodu, tak jak przy wymowie u, przybierają kształt „ryjka”. Czubek języka unosi się w kierunku wałka dziąsłowego, tam tworzy się zwarcie, a następnie szczelina, podobna jak przy ż, która kształtuje charakterystyczne brzmienie głoski. Boki języka dotykają górnych zębów i dziąseł, więzadła głosowe drgają.

Głoska R      

ustna, dźwięczna, półotwarta, przedniojęzykowo-dziąsłowa, twarda

Podczas artykulacji r wargi są rozchylone, żuchwa nieco obniżona. Boki języka przylegają do górnych zębów i dziąseł, czubek języka wibruje dotykając lekko wałek dziąsłowy.  Więzadła głosowe drgają.

Głoska T       

ustna, bezdźwięczna, przedniojęzykowo-zębowa, zwarto-wybuchowa, twarda

Podczas realizacji tej głoski wargi są lekko uchylone, tak, że widoczna jest część powierzchni górnych siekaczy. Masa języka jest płaska, czubek języka dotyka wewnętrznej powierzchni górnych zębów. Boki języka dotykają dziąseł.

Głoska D      

ustna, dźwięczna, przedniojęzykowo-zębowa, zwarto-wybuchowa, twarda

Realizacji głoski, taka jak przy t. Podczas realizacji tej głoski wargi są lekko uchylone, tak, że widoczna jest część powierzchni górnych siekaczy. Masa języka jest płaska, czubek języka dotyka wewnętrznej powierzchni górnych zębów. Boki języka dotykają dziąseł. Więzadła głosowe drgają.

Głoska N      

nosowa, dźwięczna, przedniojęzykowo-zębowa, zwarto-otwarta, twarda

Przy wymawianiu n wargi są lekko rozchylone, kąciki ust nieznacznie przesuwają się ku tyłowi. Język przylega do tylnej części górnych zębów i dziąseł. Czubek języka przywiera do górnych zębów. Podniebienie miękkie odchyla się od tylnej ściany jamy gardła, umożliwiając przejście powietrza przez nos. Wiązadła głosowe drgają.

Głoska B

ustna, dźwięczna, dwuwargowa, zwarto-wybuchowa, twarda

Spółgłoska b charakteryzuje się nieco słabszym zwarciem warg w porównaniu do głoski p oraz mniejszym spłaszczeniem warg i słabszym kontaktem podniebienia miękkiego z tylną ścianą jamy gardłowej. Język znajduje się w położeniu neutralnym. Więzadła głosowe drgają.  

Głoska P

ustna, bezdźwięczna, dwuwargowa, zwarto-wybuchowa, twarda

Podczas wymawiania tej głoski wargi mocno zwierają się ze sobą, zgromadzone w jamie ustnej powietrze gwałtownie wydostaje się w drugiej fazie artykulacji. Masa języka leży na dnie jamy ustnej, wypełnia także część jamy gardłowej. Podniebienie miękkie zamyka drogę do jamy gardłowej.

Głoska M      

nosowa, dźwięczna, dwuwargowa, zwarto-otwarta, twarda

Przy wymawianiu m dolna i górna warga zwierają się ze sobą, język ułożony jest płasko, podniebienie miękkie odchylone od tylnej części jamy gardłowej, otwiera w ten sposób przejście do jamy nosowej. Wiązadła głosowe drgają.

Głoska F

ustna, bezdźwięczna, wargowo-zębowa, szczelinowa, twarda

Podczas wymawiania f między dolną wargą a krawędzią górnych siekaczy tworzy się szczelina. Żuchwa jest nieco obniżona, co ułatwia rozciągnięcie dolnej wargi. Masa języka ułożona jest płasko.

Głoska W

ustna, dźwięczna, wargowo-zębowa, szczelinowa, twarda

Podczas wymawiania f między dolną wargą a krawędzią górnych siekaczy tworzy się szczelina. Żuchwa jest nieco obniżona, co ułatwia rozciągnięcie dolnej wargi. Masa języka ułożona jest płasko. Więzadła głosowe drgają.

Głoska K

ustna, bezdźwięczna, tylnojęzykowa, zwarto-wybuchowa, twarda

Wymawianiu głoski k towarzyszy taki układ warg jak przy swobodnym oddychaniu, żuchwa jest nieco obniżona. Masa języka przesuwa się do tyłu zwarcie następuje na pograniczu podniebienia twardego i miękkiego. Po zwarciu występuje eksplozja. Boki języka przywierają do górnych zębów i dziąseł.

Głoska G

ustna, dźwięczna, tylnojęzykowa, zwarto-wybuchowa, twarda

Wymawianiu głoski k towarzyszy taki układ warg jak przy swobodnym oddychaniu, żuchwa jest nieco obniżona. Masa języka przesuwa się do tyłu zwarcie następuje na pograniczu podniebienia twardego i miękkiego. Po zwarciu występuje eksplozja. Boki języka przywierają do górnych zębów i dziąseł. Więzadła głosowe drgają.